Cách đọc và hiểu phiếu lương (payslip) tại Úc?
Em mới đi làm chính thức và nhận được payslip đầu tiên nhưng không hiểu rõ các mục như superannuation, PAYG tax withholding là gì. Mọi người có thể giải thích giúp em cách tính lương và các khoản khấu trừ trên phiếu lương ở Úc không ạ?
Chào bạn Mai Anh,
Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi. Việc đọc hiểu phiếu lương (payslip) lần đầu tiên có thể hơi bối rối, đặc biệt là với những thuật ngữ chuyên ngành. Hiểu rõ payslip là một kỹ năng quan trọng để quản lý tài chính cá nhân khi bắt đầu một công việc mới trong môi trường việc làm tại Úc. Dưới đây là giải thích chi tiết về các mục thường gặp trên payslip để bạn tham khảo.
Một payslip hợp lệ ở Úc phải bao gồm các thông tin cơ bản như tên của bạn, tên và số ABN của chủ lao động, ngày trả lương và kỳ lương (ví dụ: hàng tuần, hai tuần một lần).
Các thành phần chính trên Payslip
Về cơ bản, payslip của bạn sẽ gồm 3 phần chính: Thu nhập (Earnings), Các khoản khấu trừ (Deductions), và Lương thực nhận (Net Pay).
- Gross Pay (Lương gộp / Tổng thu nhập): Đây là tổng số tiền bạn kiếm được TRƯỚC KHI trừ bất kỳ khoản nào. Nó bao gồm lương cơ bản cho số giờ làm việc thông thường (ordinary hours), tiền làm thêm giờ (overtime), các khoản phụ cấp (allowances) và tiền thưởng (bonuses) nếu có.
Các khoản khấu trừ (Deductions)
Đây là phần quan trọng nhất và thường gây khó hiểu nhất. Đây là các khoản tiền được trừ trực tiếp từ lương gộp của bạn.
- PAYG Tax Withholding (Thuế thu nhập cá nhân khấu trừ tại nguồn): Đây chính là khoản thuế thu nhập mà chủ lao động tạm giữ và thay mặt bạn nộp cho Sở Thuế Úc (ATO). Số tiền này được tính toán dựa trên tổng thu nhập của bạn và thông tin bạn đã cung cấp trong TFN Declaration form. Lưu ý: Đây chỉ là khoản tạm thu. Vào cuối mỗi năm tài chính (30/6), bạn sẽ cần làm một việc gọi là "khai thuế" (tax return). Lúc đó, ATO sẽ tính toán chính xác số thuế bạn phải nộp. Nếu số tiền PAYG đã khấu trừ cao hơn, bạn sẽ được hoàn thuế (tax refund). Nếu thấp hơn, bạn sẽ phải nộp thêm. Bạn có thể tham khảo mức thuế suất hiện hành trên trang web của Sở Thuế Úc (ATO).
- Other Deductions (Các khoản khấu trừ khác): Tùy vào công việc, bạn có thể có thêm các khoản khấu trừ khác như phí công đoàn (union fees), hoặc các khoản tự nguyện như trả nợ cho công ty, v.v.
Superannuation (Quỹ hưu bổng) - Một khoản không bị trừ nhưng cần biết
Đây là một trong những điều tuyệt vời về hệ thống việc làm ở Úc. Superannuation (hay gọi tắt là 'super') KHÔNG phải là một khoản khấu trừ từ lương gộp của bạn.
- Thay vào đó, đây là số tiền chủ lao động phải trả thêm cho bạn, đóng vào một quỹ hưu bổng mà bạn đã chọn. Mục đích là để bạn tiết kiệm cho việc nghỉ hưu sau này.
- Theo luật, chủ lao động phải đóng một tỷ lệ phần trăm nhất định trên thu nhập của bạn (tỷ lệ này do chính phủ quy định và có thể thay đổi).
- Mặc dù không bị trừ vào lương, payslip của bạn phải hiển thị rõ số tiền super đã được đóng hoặc sẽ được đóng cho kỳ lương đó. Bạn nên thường xuyên kiểm tra tài khoản super của mình để đảm bảo chủ lao động đóng tiền đầy đủ và đúng hạn. Để tìm hiểu thêm, bạn có thể xem thông tin trên trang web của ATO.
Tổng kết trên Payslip
- Net Pay (Lương thực nhận / Take-home pay): Đây là số tiền cuối cùng bạn nhận được trong tài khoản ngân hàng sau khi đã trừ tất cả các khoản khấu trừ. Công thức tính là: Net Pay = Gross Pay - Deductions.
- YTD (Year-to-Date): Bạn cũng sẽ thấy các mục có chữ "YTD" bên cạnh, ví dụ YTD Gross, YTD Tax. Đây là tổng số liệu cộng dồn từ đầu năm tài chính (ngày 1 tháng 7) cho đến kỳ lương hiện tại.
Lời khuyên thêm:
Khi làm khai thuế cuối năm, nếu bạn không tự tin về việc tự làm, bạn nên tìm đến các dịch vụ kế toán chuyên nghiệp để đảm bảo bạn khai đúng luật và có thể nhận lại tối đa số tiền hoàn thuế.
Hy vọng những giải thích trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về payslip của mình. Chúc bạn có một khởi đầu thuận lợi với công việc mới và luôn cập nhật các thông tin mới nhất về thị trường việc làm Úc để bảo vệ quyền lợi của mình.
Để trao đổi thêm với cộng đồng, bạn có thể tham gia các nhóm sau:
-
Việc Làm tại Úc - Nguoiviettaiuc.com: https://www.facebook.com/ViecLamOUc/
-
Người Việt Tại Úc - Nguoiviettaiuc.Com: https://www.facebook.com/groups/nguoiviettaiucofficial
Lưu ý: Nội dung trả lời chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên từ chuyên gia. Để có thông tin chính xác và phù hợp nhất với tình huống của bạn, hãy liên hệ với chuyên gia hoặc cơ quan chức năng có thẩm quyền.
Disclaimer: The content of this answer is for informational purposes only and does not replace professional advice. For accurate and personalized information regarding your situation, please consult with a qualified expert or the appropriate authorities.